top ve htop komutları, Linux işletim sistemlerinde kullanılan iki popüler işlem izleme aracıdır. Bu komutlar, sistemde çalışan işlemlerin ve kaynak kullanımının dinamik, gerçek zamanlı bir görünümünü sunar.

top Komutu

top komutu, işlemlerin CPU ve bellek kullanımı hakkında detaylı bilgi verir. Aşağıda, top komutunun bazı önemli özellikleri ve kullanımları verilmiştir:

• Çalıştırmak: Terminalde sadece top yazarak çalıştırılır.
• Sıralama: İşlemler, CPU kullanımı gibi belirli bir ölçüte göre sıralanabilir.
• Dinamik Güncelleme: İşlemler ve sistem istatistikleri, belirli bir aralıkla otomatik olarak güncellenir.
• Komutlar: top içinde, işlemleri sonlandırmak veya önceliklerini değiştirmek gibi işlemleri kontrol etmek için kullanılabilecek tuşlar bulunur.

htop Komutu

htop komutu, top komutuna benzer, ancak kullanıcı dostu bir arayüze ve bazı ek özelliklere sahiptir:

• Kolay Navigasyon: htop kullanıcıların işlemler arasında ok tuşlarını kullanarak gezinmelerine ve işlemleri mouse ile seçmelerine olanak tanır.
• Daha Fazla Bilgi: İşlemler, CPU çekirdeklerinin kullanımı, bellek istatistikleri, yük ortalaması gibi daha fazla sistem bilgisi sunar.
• Özelleştirme: Gösterilen sütunları ve renk şemasını özelleştirebilirsiniz.
• Filtreleme ve Araştırma: İşlemleri belirli kriterlere göre filtreleyebilir ve arayabilirsiniz.

Karşılaştırma

• Kullanılabilirlik: top hemen hemen her Linux sistemde önceden yüklenmiş olarak gelir, htop ise genellikle ek olarak yüklenmelidir.
• Özelleştirme: htop, top'a göre daha fazla özelleştirme ve kullanım kolaylığı sunar.
• Görüntüleme: htop, daha renkli ve grafiksel bir arayüz sunarken, top daha metin tabanlı bir çıktı verir.

top Komutunun Argümanları

-b: Top çıktısını durağan metin olarak verir. Bu, çıktıyı dosyaya yazdırmak için kullanışlı olabilir.

-c: Tam komut satırını gösterir.

-d SEKUNDER: Güncellemeler arasındaki gecikme süresini belirler.

-o SÜTUN_ADı: Belirtilen sütuna göre işlemleri sıralar.

-u KULLANICI_ADı: Belirtilen kullanıcının işlemlerini gösterir.

-n SAYI: Top komutunun kaç kez güncelleneceğini belirler.

-p PID: Belirtilen PID'e sahip işlemleri izler.

htop Komutunun Argümanları

-d MILISEKUNDER: Güncellemeler arasındaki gecikme süresini milisaniye cinsinden belirler.

-C: CPU çekirdeklerini ayrı olarak renklendirir.

-t: Daha düşük ayrıntılı bir ağaç görünümü sunar.

-u KULLANICI_ADı: Belirtilen kullanıcının işlemlerini gösterir.

-p PID[,PID...]: Belirtilen PID'lerle sınırlı işlem listesi gösterir.

top Çıktısı

top komutunun başlıca sütunları ve parametreleri şunlardır:

• PID: İşlem Kimliği.
• USER: İşlemi başlatan kullanıcı.
• PR: İşlem önceliği.
• NI: Nice değeri, yani işlem önceliğinin kullanıcı tarafından ayarlanan değeri.
• VIRT: Sanal bellek kullanımı (KB cinsinden).
• RES: Fiziksel bellekte kullanılan alan (KB cinsinden).
• SHR: Paylaşılan bellek boyutu.
• S: İşlemin durumu (örneğin, R = çalışıyor, S = uyuyor).
• %CPU: İşlem tarafından kullanılan toplam CPU yüzdesi.
• %MEM: İşlem tarafından kullanılan toplam bellek yüzdesi.
• TIME+: İşlem tarafından kullanılan toplam CPU zamanı.
• COMMAND: İşlemin adı veya komut satırı.

Ek olarak, ekranda yük ortalaması, toplam işlem sayısı, CPU durumu, bellek kullanımı gibi genel sistem bilgileri de görüntülenir.

htop Çıktısı

htop da benzer bir çıktı sunar, ancak daha çok bilgi ve özelleştirme seçenekleri sağlar:

• PID: İşlem Kimliği.
• USER: İşlemi başlatan kullanıcı.
• PRI: İşlem önceliği.
• NICE: Nice değeri.
• VIRT: Sanal bellek boyutu.
• RES: Resident bellek boyutu.
• SHR: Paylaşılan bellek boyutu.
• S: İşlemin durumu.
• CPU%: İşlem tarafından kullanılan CPU yüzdesi.
• MEM%: İşlem tarafından kullanılan bellek yüzdesi.
• TIME: İşlem tarafından kullanılan toplam CPU zamanı.
• COMMAND: İşlemin adı veya komut satırı.