Jump to content
  • entries
    57
  • comments
    0
  • views
    562

İkinci Derece Denklemler


Doğuhan ELMA

79 views

Bir ikinci derece denklem, genellikle ax^2 + bx + c = 0 şeklinde ifade edilir, burada a, b ve c sabitlerdir ve a 0'dan farklıdır. Bu denklemin en önemli özelliği, x'in en yüksek kuvvetinin 2 olmasıdır, bu da ona "ikinci derece" adını verir.

İkinci derece denklemlerin çözümleri genellikle "kökler" veya "sıfırlar" olarak adlandırılır ve bu çözümler, ikinci derece formülü kullanılarak bulunabilir. Bu formül şu şekildedir:

x = [-b ± sqrt(b^2 - 4ac)] / (2a)

Burada sqrt(b^2 - 4ac) ifadesi, "diskriminant" olarak adlandırılır ve denklemin türünü belirler:

Eğer diskriminant pozitifse, denklemin iki farklı gerçek kökü vardır.

Eğer diskriminant sıfırsa, denklemin tam olarak bir gerçek kökü vardır (veya iki aynı gerçek kök).

Eğer diskriminant negatifse, denklemin iki farklı karmaşık kökü vardır.

İkinci derece denklemler, birçok farklı matematiksel ve fiziksel durumu modellemek için kullanılır. Örneğin, bir nesnenin serbest düşüş hareketi, bir ikinci derece denklemle ifade edilebilir. Ayrıca, bir parabolün şeklini tanımlamak için de kullanılırlar. Bu nedenle, ikinci derece denklemlerin anlaşılması ve çözülmesi, matematik ve fizikte çok önemlidir.

import cmath

# katsayıları tanımlayın
a = 1
b = -5
c = 6

# diskriminantı hesaplayın
D = (b**2) - (4*a*c)

# iki çözümü bulun
sol1 = (-b-cmath.sqrt(D))/(2*a)
sol2 = (-b+cmath.sqrt(D))/(2*a)

print("Çözümler {0} ve {1}".format(sol1,sol2))

Bu kod, ax^2 + bx + c = 0 şeklindeki ikinci derece denklemin çözümlerini bulur. cmath modülü, karmaşık sayılarla çalışmayı sağlar, bu yüzden diskriminant negatif olduğunda bile bu kod çalışacaktır.

Bu örnekte, a = 1, b = -5, c = 6 katsayıları için denklemin çözümleri 2.0 ve 3.0 olacaktır. Bu değerleri değiştirerek farklı ikinci derece denklemlerin çözümlerini bulabilirsiniz.

 

İkinci Derece Denklemleri Çarpanlarına Ayırma:

Bu yöntem, denklemin sağ tarafını 0 yapmak ve sol tarafını iki çarpanın çarpımı olarak ifade etmek şeklinde çalışır. Yani, ax^2 + bx + c = (dx + e)(fx + g) şeklinde ifade edilir. Burada d, e, f ve g, a, b ve c'nin değerlerine bağlı olarak belirlenen sabitlerdir.

Bu çarpanlara ayırma işlemi genellikle birkaç adımda gerçekleştirilir:

  1. İlk olarak, ax^2 + bx + c denkleminin katsayılarına bakarız.
  2. Daha sonra, c'nin çarpanlarını buluruz ve bu çarpanların toplamının b'ye eşit olup olmadığını kontrol ederiz.
  3. Eğer bu çarpanları bulabilirsek, denklemi (dx + e)(fx + g) şeklinde ifade ederiz.
  4. Son olarak, her bir çarpanı sıfıra eşitleyerek x'in değerlerini buluruz.

Örneğin, x^2 - 5x + 6 = 0 denklemini çözelim:

c'nin (6'nın) çarpanlarına bakarız ve -2 ve -3'ün toplamının -5'e eşit olduğunu görürüz.

Bu yüzden, denklemi (x - 2)(x - 3) = 0 şeklinde ifade ederiz.

Her bir çarpanı sıfıra eşitleyerek, x = 2 ve x = 3 çözümlerini buluruz.

Bu yöntem, ikinci derece denklemlerin çözülmesinin en yaygın yöntemlerinden biridir ve genellikle ortaokul ve lise matematik derslerinde öğretilir. Ancak, tüm ikinci derece denklemler bu şekilde çarpanlara ayrılamaz ve bu durumlarda genellikle karesini tamamlama veya ikinci derece formülü gibi diğer yöntemler kullanılır.

Python'da ikinci derece denklemleri çarpanlarına ayırma işlemi genellikle sembolik hesaplama kütüphanesi olan SymPy kullanılarak yapılır. İşte bir örnek:

from sympy import symbols, factor

# sembolleri tanımlayın
x = symbols('x')

# ikinci derece denkleminizi tanımlayın
polynomial = x**2 - 5*x + 6

# denklemi çarpanlarına ayırın
factored_polynomial = factor(polynomial)

print("Çarpanlarına ayrılmış denklem:", factored_polynomial)

Bu kod, x^2 - 5x + 6 denklemini çarpanlarına ayırır ve (x - 2)(x - 3) sonucunu verir. Bu, denklemin x = 2 ve x = 3 köklerine sahip olduğunu gösterir.

SymPy kütüphanesi, denklemleri çözme, türev alma, integral alma ve diğer birçok sembolik hesaplama işlemi için kullanılabilir. Bu örnekte, factor fonksiyonu, bir polinomu çarpanlarına ayırmak için kullanılır.

 

Karekök özelliği, ikinci derece denklemleri çözme yöntemlerinden biridir. Bu özellik, bir denklemin x^2 = k şeklinde (veya benzeri bir şekilde) düzenlenebildiği durumlarda kullanılır. Burada x bilinmeyen, k ise bir sabittir.

Karekök özelliği şöyle ifade edilir: Eğer x^2 = k ise, o zaman x = sqrt(k) veya x = -sqrt(k) olmalıdır. Burada sqrt(k) k'nın karekökünü ifade eder.

Bu özelliği kullanarak bir ikinci derece denklemi çözelim:

Örneğin, denklemimiz x^2 = 9 olsun. Karekök özelliğini kullanarak, x'in iki olası değerini bulabiliriz: x = sqrt(9) = 3 veya x = -sqrt(9) = -3.

Bu yöntem, genellikle denklemleri çözme ve kareköklerle çalışma konularında öğretilir. Ancak, tüm ikinci derece denklemler bu şekilde düzenlenemez ve bu durumlarda genellikle karesini tamamlama, çarpanlara ayırma veya ikinci derece formülü gibi diğer yöntemler kullanılır.

import math

# denklemin katsayısını tanımlayın
k = 9

# karekök özelliğini kullanarak çözümleri bulun
sol1 = math.sqrt(k)
sol2 = -math.sqrt(k)

print("Çözümler {0} ve {1}".format(sol1, sol2))

 

"Karesini tamamlama" yöntemi, ikinci derece denklemleri çözme yöntemlerinden biridir ve genellikle bir denklemin standart formunu bir kare ifadesine dönüştürmek için kullanılır. Bu yöntem, denklemleri çözme ve ikinci derece denklemleri standart formda ifade etme konularında öğretilir.

Karesini tamamlama yöntemi, bu denklemin (px + q)^2 = r şeklinde bir formda ifade edilmesini sağlar.

Python'da karesini tamamlama yöntemini kullanarak bir ikinci derece denklemin çözümünü bulmak için bir örnek verebilirim. İşte bir örnek:

import sympy as sp

# sembolleri tanımlayın
x = sp.symbols('x')

# ikinci derece denkleminizi tanımlayın
polynomial = x**2 - 4*x + 1

# denklemin karesini tamamlayın
completed_square = sp.expand((x - sp.Rational(sp.poly(polynomial).coeffs()[1], 2))**2)

print("Karesi tamamlanmış denklem:", completed_square)

Bu kod, x^2 - 4x + 1 denklemini karesini tamamlama yöntemiyle çözer ve (x - 2)^2 - 3 sonucunu verir. Bu, denklemin x = 2 ve x = sqrt(3) köklerine sahip olduğunu gösterir.

Kodu açıklarsak:

  1. sp.poly(polynomial).coeffs()[1]: Bu ifade, polynomial ifadesinin katsayılarını alır ve ikinci katsayıyı (b katsayısı) seçer. Bu, ikinci derece denklemin bx terimindeki b katsayısıdır.
  2. sp.Rational(sp.poly(polynomial).coeffs()[1], 2): Bu ifade, b katsayısını 2'ye böler. Bu, karesini tamamlama işleminin bir parçasıdır ve genellikle -b/2 olarak ifade edilir.
  3. x - sp.Rational(sp.poly(polynomial).coeffs()[1], 2): Bu ifade, x'ten -b/2'yi çıkarır. Bu, (x - h)^2 formundaki h değerini bulur.
  4. (x - sp.Rational(sp.poly(polynomial).coeffs()[1], 2))**2: Bu ifade, (x - h) ifadesinin karesini alır. Bu, karesini tamamlama işleminin bir parçasıdır ve genellikle (x - h)^2 olarak ifade edilir.

sp.expand((x - sp.Rational(sp.poly(polynomial).coeffs()[1], 2))**2): Bu ifade, (x - h)^2 ifadesini genişletir. Bu, karesini tamamlama işleminin son adımıdır ve genellikle (x - h)^2 = x^2 - 2hx + h^2 olarak ifade edilir.

Bu örnekte, sp.Rational ve sp.poly fonksiyonları, denklemin katsayılarını elde etmek ve karesini tamamlamak için kullanılır.

 

Pisagor teoremi, dik üçgenlerle ilgili en temel ve en iyi bilinen teoremlerden biridir. Bu teorem, dik üçgenin hipotenüsünün karesinin, diğer iki kenarın karelerinin toplamına eşit olduğunu belirtir.

Dik üçgenin kenarlarını a ve b, hipotenüsünü ise c olarak adlandıralım. Pisagor teoremi şu şekilde ifade edilir:

a^2 + b^2 = c^2

1.webp

Bu formül, üçgenin üç kenarının uzunlukları arasındaki ilişkiyi belirtir. Eğer a, b ve c uzunlukları bu formülü sağlıyorsa, bu üç uzunluk bir dik üçgen oluşturur.

Pisagor teoremi, birçok farklı matematiksel ve fiziksel problemin çözülmesinde kullanılır. Örneğin, iki nokta arasındaki Euclidean mesafeyi hesaplama, bir vektörün büyüklüğünü bulma veya bir üçgenin alanını hesaplama gibi durumlarda bu teorem kullanılır. Bu teorem ayrıca trigonometri, analitik geometri ve kalkülüs gibi daha ileri matematik dallarında da önemli bir rol oynar.

0 Comments


Recommended Comments

There are no comments to display.

Guest
Add a comment...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Create New...